1. Zorgvuldige bioveiligheid

Binnen enkele maanden nadat ik hippische journalist was geworden, schreef ik al over ziekte-uitbraken in Frankrijk en daarbuiten, zoals de uitbraak van equine virale arteritis (EVA) in Normandië. In de loop der jaren schreef ik over nog veel meer. Een van mijn populaire artikelen in The Horse ging over de meest "legendarische" uitbraken van infectieziekten bij paarden. Meer recentelijk heb ik zelfs het grote publiek verteld over de grote uitbraak van equine herpesvirus-1 (EHV-1) in Europa in Science Magazine.

Geloof me als ik zeg dat ik geleerd heb om heel erg voorzichtig te zijn met besmettelijke ziektes-vooral als het om mijn paarden gaat!

Natuurlijk betekent dat niet dat ik obsessief moet worden voor het kleinste kiempje. En nee, ik zal je waarschijnlijk geen fles handdesinfectiemiddel geven als je vraagt of je mijn paard mag aaien.

Wat het wel betekent, is dat ik in de eerste plaats op de hoogte blijf van infectieziektemeldingen in regio's rond de locatie van mijn paarden, via bronnen zoals de EDCC Health Watch, de Wereldorganisatie voor Diergezondheid en de RESPE, en dat ik me inschrijf voor waarschuwingen.

Ik steun ook het Franse programma voor locatiebewaking van paarden, waarbij de nationale registratieorganisatie bijhoudt waar de paarden van mensen zich bevinden door middel van een verplicht rapportageprogramma - grotendeels om uitbraken te helpen beheersen.

Goede bio veiligheid vereist dat men weet hoe verschillende ziekteverwekkers zich verspreiden, via water, lucht, huidcontact, uitrusting, kleding enzovoort, en wanneer en of er gevaccineerd moet worden.

Als er een risico is op een uitbraak, zorg ik ervoor dat mijn paarden en eventuele weidemaatjes die ze op dat moment hebben een laag risico lopen om die ziekteverwekkers op te lopen. Als de eigenaren van de weidemaatjes niet goed opletten tijdens een uitbraak, vraag ik of ik de mijne in een aparte wei mag isoleren totdat de uitbraak voorbij is.

In het geval van een echt risico, zal ik de temperatuur van mijn paarden regelmatig controleren om de eerste tekenen van infectie op te vangen. En bovenal zal ik mijn paarden nergens naartoe verplaatsen totdat de uitbraak voorbij is.

2. Besteed meer tijd aan stille observatie dan aan iets anders

Het rijden en trainen van paarden kan zeker veel mogelijkheden bieden om een band op te bouwen met mijn paarden. Maar voor elk uur dat ik in het zadel zit of grondwerk doe, besteed ik er graag twee of drie, het liefst nog meer, aan het in stilte observeren van mijn paarden.

Het belang van stille observatie werd echt duidelijk toen ik Elke Hartmann, PhD, interviewde aan de Zweedse Universiteit voor Landbouwwetenschappen in Uppsala. We spraken over kuddedynamiek en ik vroeg haar om tips over het managen van een kudde. Haar belangrijkste antwoord was simpel, maar wijs.

Maar onverwacht leerde ik ook wat normaal is voor elk paard in het weiland. De momenten van observatie gaven me een beeld van hoeveel en hoe vaak elk paard ging liggen, at, dronk, zich krabde en op drie benen sliep. Evenals informatie over bepaalde voorkeuren voor ruwvoer, schaduw en zijn of haar typische houdingen en gezichtsuitdrukkingen.

Al die "normale" informatie werd later vooral belangrijk als graadmeter. In feite liet die kennis me weten wanneer iets niet normaal was voor dat specifieke paard. Wat bij deze rustige soort vaak het eerste vroege teken is van pijn, interne ziekte of een welzijnsprobleem.

Observatietijd is ook een geweldige manier om lessen in "paardentaal" te nemen. Net zoals ik een middag doorbreng op het Spaanse of Italiaanse platteland, kan ik mezelf helemaal onderdompelen in deze vreemde taal wanneer ik rustig tijd doorbreng met mijn paarden. Als mensen zijn we veel minder subtiel in onze bewegingen, wat voor paardachtigen moet overkomen als een heel sterk "accent"! Met rustige observatie kunnen we gevoeliger worden voor de lichaamstaal die paarden gebruiken om te communiceren.

En aangezien onderzoekers "vriendschappen" tussen paarden evalueren op basis van hoe dicht ze bij elkaar staan en hoeveel ze elkaars schoft krabben, vind ik deze rustige weidetijd ook een interessante graadmeter voor mijn paard-mens relatie.

Ik ben inderdaad geen paard en ik zou mijn paarden nooit als onintelligent genoeg beschouwen om mij als paard te "zien". Maar ik beschouw ze wel als intelligent genoeg om mij als een ander wezen met gevoel te zien. Als ik mezelf beschikbaar stel, in hoeverre zullen mijn paarden er dan voor kiezen om naast me te gaan staan? In hoeverre zullen ze mij krabben als ik hen krab? Ik heb gemerkt dat dit gedrag in de loop van de tijd kan variëren. Als ze meer afstand van me gaan houden, moet ik misschien mijn recente training met hen heroverwegen of mijn uitrusting aanpassen.

Tot slot kan en moet het meeste van deze stille observatie ook gebeuren in het zadel of tijdens grondwerk. We besteden veel van onze rij- en trainingstijd aan praten met andere mensen of onze paarden. Maar er valt zoveel te leren door in plaats daarvan die tijd te besteden aan het luisteren naar onze paarden: aandacht besteden aan hun normale paslengte, ademhaling en hun lichaamstaal lezen. Ik vermoed dat ze de stilte waarschijnlijk ook waarderen. En ik heb het gevoel dat het helpt om de band tussen paard en mens te ontwikkelen.

3. Ken risicofactoren voor alle zaken die voor ons van belang zijn

Koliek, hoefbevangenheid, maagzweren, hoornvlieszweren, dampigheid, netelroos, infectieziekten, kribbebijten en weven, peesontsteking, diepe wonden, gevoelige hoeven, gebitsaandoeningen, ataxie, op hol slaan, gestrest raken, depressief raken, in het gips raken, uitgedroogd raken, ondervoed raken, overvoed raken....

Ik weet nu dat het beste wat ik kan doen is me bewust zijn van de risico's en vooral de risicofactoren. Dat omvat algemene risicofactoren die voor alle paarden gelden, zoals het verplaatsen van gewicht van een geblesseerd achterbeen, wat kan leiden tot kreupelheid in het andere achterbeen.

Maar het gaat ook om het kennen van de meer specifieke risicofactoren met betrekking tot onze unieke situatie: Wat zijn de risico's voor het ras, de discipline en de familiegeschiedenis van mijn paard? Hoe zit het met de risico's van onze geografische locatie, het klimaat, naburige paarden, wilde dieren en insecten? En de risico's die te maken hebben met mijn managementopties zoals de grootte van de weide, het terrein, omheiningen, schuilplaatsen, schaduw, grassen en waterbronnen?

Door me bewust te zijn van de risicofactoren die op ons van toepassing zijn, kan ik betere beslissingen nemen om veel gezondheids- en welzijnsproblemen te voorkomen. En ik kan beter voorbereid zijn om ze te herkennen en ermee om te gaan als ze zich toch voordoen.

4. Een goede relatie onderhouden met mijn dierenarts, hoefsmid en voedingsdeskundige

Paarden staan erom bekend dat ze soms domme dingen doen, ondanks hun verbazingwekkende intelligentie. (Ik neem het ze niet kwalijk! Ik ben dat ook, en ik ben zeker niet zo intelligent).

Mijn ervaring als schrijfster heeft me geleerd dat paarden zich niet alleen in belachelijk gevaarlijke situaties kunnen bevinden als ze door onze huiselijke wereld bewegen, maar ook dat onze zorg voor hen de sleutel is tot hun goede gezondheid en welzijn. Dat concept drong tot me door toen de voormalige voorzitter van de Zwitserse paardensportfederatie, paardendierenarts Charles Trolliet, onlangs tegen me zei: "Paarden hadden de evolutie waarschijnlijk nooit overleefd als ze niet gedomesticeerd waren."

Daarom kan ik gewoon niet onder woorden brengen hoezeer ik het uitstekende werk waardeer van de professionals die voor mijn paarden zorgen. Ze zijn absoluut een lichtpunt in een wereld die vaak bol staat van chaos, problemen, slecht weer, afstand en kritiek.

Ik weet dat ze ontelbare, zware academische beproevingen en financiële moeilijkheden hebben doorstaan, vaak inclusief enorme schulden, alleen maar omdat ze genoeg van paarden houden om te willen leren wat ze moeten weten om ze te helpen. Ik heb geleerd dat hun leven zo zwaar is, en dat hun strijd tegen tegenslagen zo groot is, dat het zelfmoordpercentage onder dierenartsen vier keer zo hoog is als onder de gemiddelde bevolking, wat de aanleiding was voor de campagne Not One More Vet. En ondertussen daalt vooral het aantal paardendierenartsen snel.

Ik heb mijn dierenartsen altijd willen laten weten dat ik ze waardeer. En door mijn werk als wetenschapsjournalist heb ik dat nooit zo duidelijk willen uiten als nu. Daarom een boodschap voor alle paardendierenartsen en andere professionals in de paardengezondheidszorg: Jullie zijn geliefd en worden zeer gewaardeerd! Bedankt voor alles wat jullie doen om het leven van mijn paarden beter te maken.

Eén ding dat ik heb geleerd als paardenjournalist is dat ik zo graag zou willen dat elke eigenaar dezelfde dankbaarheid zou tonen aan hun hardwerkende, goed opgeleide paardenverzorgers.

Als journalist op het gebied van paardengezondheid heb ik eindeloos veel gevallen gezien van paarden die leden aan en/of bezweken aan gezondheidsproblemen omdat een dierenarts hen ondanks hun inspanningen niet kon bereiken, of omdat de eigenaren de gezondheidszorg van hun dieren geen prioriteit gaven. Keer op keer vond ik het vreselijk om te zien hoe paarden het slachtoffer werden van de slechte beslissingen van hun eigenaren, inclusief hun keuzes om slechte relaties op te bouwen met de dierenartsen, hoefsmeden en andere professionals in de gezondheidszorg van hun paarden.

Het is echt heel goed om waardering uit te spreken door middel van onze woorden, zowel gesproken als op papier of via e-mail in berichten aan deze professionals. Maar het is ook belangrijk om deze professionals tijdig hun gevraagde honoraria te betalen om ons respect voor hun werk te onderstrepen.

Dus toen ik eindelijk een echt goede hoefsmid had gevonden, geloof me, heb ik er alles aan gedaan om hem te houden. Dat betekende dat ik mijn grenzen bij de pensionstal moest doorbreken door het soort zorg te weigeren dat de vaste hoefsmid van de stal bood en dat ik vervolgens mijn eigen hoefsmid moest overtuigen om zich op het terrein van de pensionstal te begeven en de extra kilometers moest betalen om daar te komen. Ik ben blij dat ik dat gedaan heb. De hoeven van mijn paarden zijn nog nooit zo gezond geweest. En ik heb een hoefsmid gevonden die echt de wetenschap volgt, naar mij en mijn zorgen luistert en zich beschikbaar stelt.

Tegenwoordig heb ik een dierenarts, hoefsmid en voedingsdeskundige die reageren op mijn sms-berichten, zelfs buiten kantooruren. Ik kan ze foto's sturen en om advies vragen. We werken als een team, in het belang van mijn paarden. En de andere professionals, tandartsen en fysiotherapeuten bijvoorbeeld, zijn ook een belangrijk onderdeel van het team, hoewel we in ons specifieke geval hun interventies tot nu toe niet verder nodig hebben gehad dan jaarlijkse controles. Toch worden ze op tijd betaald en begrijpen ze dat ze zeer gewaardeerd worden.

Ik kan lezen en schrijven wat ik wil over de gezondheid en het welzijn van paarden en wat er wel en niet gedaan moet worden. Maar uiteindelijk is er een team nodig, een professioneel team, om het welzijn van mijn paarden te garanderen. Ik werk graag mee in mijn rol als paardeneigenaar in het team. Het is niet alleen fatsoenlijk en respectvol, maar ook heel positief voor de goede gezondheid en het welzijn van mijn paarden.

5. Stop nooit met het stellen van vragen en met leren

Ik schrijf over hard, eerlijk onderzoek naar de gezondheid en het welzijn van paarden. Ik schrijf over het algemeen niet over iets dat niet streng is beoordeeld en gepubliceerd in zeer gerenommeerde tijdschriften of gepresenteerd tijdens zeer serieuze en bekende conferenties.

Als zodanig kan ik gemakkelijk in de val trappen om te geloven dat alles wat ik schrijf afkomstig is van de meest strikte en absolute waarheid.

De realiteit is echter dat wetenschap van nature een wereld van verbetering is. Soorten passen zich aan het leven op deze planeet aan door te leren, te selecteren en steeds beter te worden. Wetenschappers doen iets soortgelijks. Hoewel ze ernaar streven om de meest zekere en absolute waarheden te verzamelen door middel van hun op bewijs gericht onderzoek, weten ze ook - en hopen ze zelfs - dat op een dag een andere groep wetenschappers zal voortbouwen op dat onderzoek en die kennis en mogelijk tot net iets andere conclusies zal komen.

Dit is waarschijnlijk het meest betrouwbare deel van wetenschap: Wetenschappelijke bevindingen kunnen alleen maar meer waar en waar worden of minder waar, naarmate er meer onderzoek wordt gedaan.

Betekent dit dat ik de wetenschap wantrouw? Helemaal niet. Wetenschappelijk onderzoek is een organisch proces van vooruitgang en leren. Meestal gaat het de goede kant op en wordt het na verloop van tijd verfijnd. Heel af en toe worden ideeën onderuitgehaald.

Ik kies ervoor om de wetenschap te vertrouwen, maar ik kies er ook voor om bij te houden hoe wetenschappelijk onderzoek zich ontwikkelt. Met andere woorden, als ik vertrouw op iets dat ik heb geleerd door middel van op bewijs gebaseerde studies, kun je er zeker van zijn dat ik dat bewijs opvolg door nieuw materiaal te lezen dat dat bewijs ondersteunt, erop voortbouwt of het tegenspreekt. (Voor de goede orde, dat is supermakkelijk: het enige wat je hoeft te doen is een melding in te stellen op verschillende websites voor e-mails die updates markeren).

De enige echte expert is ervaring. En daarmee bedoel ik vele jaren, met vele mogelijkheden, vele scenario's en vele paarden. Een echte ergernis van mij is de paardeneigenaar die zegt: "Ik heb X paarden al X jaar en dit is me nog nooit overkomen," of iets in die trant.

Tegen die liefhebbende paardeneigenaar zeg ik: Jouw ervaring is een absolute goudmijn en ik ben je zeer dankbaar. Maar jouw ervaring is waarschijnlijk beperkt tot onder andere één eigenaar, één locatie en één ras. Echt, laten we als een team werken om andere scenario's in overweging te nemen en samen meer te leren.

Over de auteur.

Christa Lesté-Lasserre heeft meer dan 2000 artikelen gepubliceerd over de wetenschap van de gezondheid en het gedrag van paarden, gebaseerd op de nieuwste informatie in betrouwbaar paardenonderzoek. Ze leerde de relatie tussen paard en mens te ontwikkelen en paarden te trainen met haar eigen pony en later met haar eigen paarden thuis in Texas.

Christa behaalde een bachelor en master in schrijven en journalistiek en studeerde af in geavanceerde wetenschappen aan de Baylor University in Waco, Texas, de University of Mississippi in Oxford en de Université René Descartes in Parijs, Frankrijk. Christa bezit momenteel een Trakehner merrie, Sabrina, die in Duitsland is gefokt en haar 13-jarige zoon, Solstice, die in Frankrijk is gefokt. Samen hebben ze gewerkt in de dressuur- en eventingwereld, maar ze hebben ontdekt dat ze liever samen reizen en de wereld ontdekken door avonturen over lange afstand.

Als Christa niet schrijft over paardenwetenschap, dan schrijft ze over de wetenschap van dinosaurussen, insecten, mensen en zelfs gebouwen. Voor de rest voedt ze haar drie kinderen op of werkt ze aan de verschillende fictie- en non-fictieboeken die ze in de nabije toekomst wil publiceren. Volg Christa op www.christalestelasserre.com.